Κλασικές σπουδές και αποαποικιοποίηση Ημερομηνία:
15/5/2021, 10:07 - Εμφανίσεις: 127
Εάν κανείς διαβάσει μια σειρά άρθρων στον ελληνικό Τύπο, αυτή τη στιγμή οι κλασικές σπουδές βρίσκονται υπό διωγμό, κυρίως επειδή κατηγορούνται ότι εκπροσωπούν μια απολογητική της «λευκότητας» που συνδέεται με την αποικιοκρατία και τις παραλλαγές του ρατσισμού.
Σε αυτό το φόντο, η έννοια της αποαποικιοποίησης παρουσιάζεται ως μια ακόμα «διανοητική μόδα», κατά τρόπο ανάλογο της διακωμώδησης της έννοιας της «πολιτικής ορθότητας» παλαιότερα ή της “cancel culture” πιο πρόσφατα.
Όπως συμβαίνει συχνά με τέτοιες αντιδράσεις στη χώρα μας, αυτό που αποτυπώνεται είναι ένας ορισμένος βαθμός άγνοιας των επίδικων της διεθνούς συζήτησης με παραδοχές που έστω και άθελά τους επιβεβαιώνουν την επικαιρότητά της.
Αυτό που εντυπωσιάζει είναι η ευκολία με την οποία στη χώρα μας συχνά όσοι τοποθετούνται πάνω σε αυτά τα ζητήματα σπεύδουν να πάρουν θέση υπέρ των πιο συντηρητικών απόψεων, αυτών που υπερασπίζονται τον Δυτικό «λογοτεχνικό κανόνα», αναφορικά με την ιεράρχηση των κειμένων που είναι απαραίτητα αναγνώσματα, που επιμένουν σε μια ευρωκεντρική σύλληψη της ιστορίας και του πολιτισμού, που θεωρούν ότι υπάρχει ένα ιστορικό και πολιτιστικό συνεχές από την ελληνική και ρωμαϊκή αρχαιότητα μέχρι τον φιλελευθερισμό και τον καπιταλισμό και που θεωρούν ότι είναι υπερβολές αυτά που λέγονται για την κατασκευασμένη εκδοχή «λευκότητας» που προβάλλεται αναδρομικά πάνω στην αρχαιότητα.
Όλα αυτά βέβαια έχουν και την ιστορική εξήγησή τους.
Το νεαρό ελληνικό έθνος έσπευσε ήδη από την εποχή του νεοελληνικού διαφωτισμού να ενσωματώσει την εικόνα της κλασσικής αρχαιότητας που κυριαρχούσε στην Ευρώπη του 18ου και 19ου αιώνα και να την οικειοποιηθεί ως «εθνική ιστορία» εντός της προσπάθειας κατασκευής ενός «ιστορικού συνεχούς».
Άλλωστε, η ιδιότητα των «απογόνων των Αρχαίων Ελλήνων» ήταν από τα βασικά ιδεολογικά στοιχεία στα οποία επένδυσαν οι εξεγερμένοι υπήκοοι της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στην προσπάθειά τους να αποκτήσουν αναγνώριση αλλά και να διεκδικήσουν αλληλεγγύη και υποστήριξη.